آورد کارون ۵۰ درصد کاهش یافت/ آب خوزستان کجا می‌رود؟
ابراهیم زلقی با اشاره به اینکه بخشی آب از سرشاخه‌های کارون به استان اصفهان منتقل می‌شود گفت: حجم آب انتقالی به اصفهان به۹۰۰ میلیون متر مکعب می‌رسد و این برنامه ریزی استان خوزستان و کشور را به فاجعه کشانده است.
وی با اشاره به اینکه از خرداد تا شهریور، آورد کارون ۵۰ درصد کاهش یافته است، گفت: سهم آبی که در خرداد تا شهریور از سرشاخه‌های کارون در اصفهان منتقل می شود ۲۶ درصد است که بیش از یک چهارم منابع آب را تشکیل می‌دهد.
او اضافه کرد: انتقال آب در این فاصله که خوزستان به شدت به آن نیاز دارد ، صورت می‌گیرد. جالب اینجاست ۷۰ درصد آبی که منتقل می شود از فروردین تا شهریور است، یعنی فصلی آب منتقل می شود که منطبق بر تولید کشاورزی اصفهان است. از این طرف تاسیسات آب بر و صنایع بیشتر می سازند در حالی که باید روشن شوذ توان زیستی استان اصفهان و یزد چقدر است؟ چقدر می خواهید صنایع را توسعه دهید؟ توان محیط زیستی کجاست؟
وی با اشاره به نرخ رسوب گذاری در سدها گفت: این نرخ ۲۵ درصد واردات آب به مخازن سدها بوده است.
وی درباره سد گتوند نیز توضیح داد و گفت: هدف احداث سد ، تولید برق آبی بوده است. اکثر سدهای کارون برای تولید برق‌آبی تاسیس شدند اما درباره سد گتوند با شوری آب بسیار زیادی مواجه هستیم.
وی گفت: وقتی سد گتوند علیا نبود حجم ذخیره ای از مسجد سلیمان تا سد گتوند داشتیم. سدهای نیروگاهی برای پیک مصرف کارکرد دارند و بر اساس نیاز آبی، روزانه ۶ ساعت رهاسازی آب دارند. این آب رها سازی شده توسط سدهای تنظیمی مهار می شود و بعد به صورت برنامه ای در ۲۴ ساعت مهار می رود. مشکل سد گتوند این است که در ۶ ساعت آب را رها می کند و باعث می‌شود سد تنظیمی گتوند نتواند آن را مهار کند. این یعنی اختلال در منابع آب استان وجود دارد.
سه فاز مدیریت بحران آب
آرمین نوربخش ، فعال محیط زیست نیز گفت: در مدیریت بحران سه فاز داریم؛ پیشگیری، آمادگی و مقابله.وی در توضیح این مطلب اضافه کرد: در بحث پیشگیری نیاز به تغییر قوانین و ساختارها داریم اما در بحث آمادگی بحث اطلاع‌رسانی را داریم.
وی تاکید کرد: مقامات وزارت نیرو در استان اعلام کردند از اسفندماه پیش‌بینی کردیم و به اطلاع دادیم سال سختی داریم ولی چرا ارتباط شکل نگرفت؟ ارتباطات وزارت نیرو با بدنه مردم چگونه است؟ وزارت نیرو بیشترین ارتباط را از طریق آب و برق با مردم دارد ولی کجا ارتباط می گیرد تا بحران را اطلاع‌رسانی کند؟
نوربخش گفت: ابزارهای شبکه های اجتماعی را امروزه وجود دارد ولی وزارتخانه از آن استفاده درستی نمی‌کند.
انتقال آب آخرین راه‌حل است
احسان دانشور مهندس نفت و گاز نیز در این نشست گفت: باید توجه داشت انتقال آب همیشه بهترین راه نیست و در اکثر نقاط دنیا آخرین راه حل تلقی می شود.
وی ادامه داد: طرح‌های انتقال آب بسیار زمانبر است. شخصا در سه طرح انتقال آب در آسیا و اروپا کار کردم. در حوزه انتقال آب دو قسمت اهدا کننده و گیرنده را داریم. در تمام دنیا این دو قسمت درگیر می‌شوند و برای کاهش این درگیری‌ها یک سری مطالعات برای سرمایه‌گذاری و ایجاد زیرساختهای جایگزین در مبدا صورت می گیرد که همزمان با انتقال آب به بهره برداری می رسند و در نتیجه باید به یک نوع برابری و عدالت برسند که معمولا این اتفاق نمی‌افتد.
او با اشاره به اینکه باید نقش دولت‌ها در توازن فرصتها و زیرساختها پررنگ شود، گفت: این همه فاضلاب از صنعت وارد رودخانه کارون می شود. صنایع نفتی و فولاد در این رودخانه فاضلاب می ریزد. نباید گذاشت آب شیرین هرز برود ولی هرگز نیاموختیم باید میزان مشخصی از آب در رودخانه باشد تا آب شور در رودخانه بالا نیاید. آیا ما سد در رودخانه ها زدیم که آب شور جلو نیاید؟ چرا برای جمع آوری فاضلاب کاری انجام نشد که کاهش کیفیت در پایین دست را نداشته باشیم.
او گفت: بحث خشکسالی از اواسط پاییز گذشته مطرح بود و بحث‌های منطقه ای و امنیتی در اصفهان و خوزستان قابل پیش بینی بود. تغییر اقلیم یک شبه نیست بلکه به تدریج رخ می‌دهد.
او ادامه داد: سد گتوند خطای مهندسی و یک مدل واضحی از نحوه مدیریت آب کشور است. نوع نگاه به ساخت این سد و توجیه وزارت نیرو که می گوید آب شور نیست و ضرر و زیان این سد را می توانید ببینید چطور از سوی وزارت بیان می شود.
چرا وزارت نیرو نگفت در هور چه خبر است؟
محسن موسوی متخصص زیرساختهای هیدرولوژی نیز در این نشست گفت: چرا پس از این همه کشمکش وزارت نیرو یک اطلاعیه نداده است تا معلوم شود جریان خشک شدن هوز چیست؟
وی گت: وقتی الان با چنین بحرانی مواجه هستیم ، شما ببینید ۱۴۰۵ یا ۱۴۱۰ چه خبر است.وی گفت: باید برنامه بلندمدت داشته باشیم، بالاخر مطالعات نشان می‌دهد دریا در حال پیشروی است و ما برای این اتفاق باید برنامه داشته باشیم. درصد زیادی از اراضی بصره و شادگان تا ۲۰۵۰ زیر آب می‌رود و باید برای آن برنامه ریزی داشت.
او گفت: همه به عملکرد کوتاه مدت وزارت نیرو گیر داده ایم اما هشتاد درصد آب را بخش کشاورزی مصرف می کند. کسی که تیشه به ریشه کشور می زند معاونت آب و خاک وزارت جهادکشاورزی است که ۸۰ درصد آب کشور را مصرف می کند. شما باید از او بپرسید برنامه اش چیست.
